This loyalty should be regarded in principle as a positive phenomenon, similarly like the fulfillment of obligations towards the spouse or creditors. Husbands make them happy, and they don't have to work like other European women. On the other hand, inevitable changes in the system of our beliefs, together with the obligation to seek the truth, the obligation that is built into our mental constitution, make many of us revise this loyalty: the beliefs that we used to consider as true can later seem false, and we grow to consider past obligations as undertaken rashly, and, therefore, as possible to question. This distinction assumes the possibility of identifying, independently of religion, the rightness of certain moral judgments, and, together with the doubt about the identification of the truth of religious beliefs, gives a reason to believe that the change in the past beliefs and loyalties can be rational. An authentic dialogue, which I understand as a dialogue on an epistemic, not only on a pragmatic level, assumes a possibility of questioning what one believes to be true, and this often entails the revision of past beliefs and loyalties. I will defend the thesis that the conviction that a given religious doctrine is true can, or even should go along with a certain degree of doubt and with willingness to revise it, and that even deep revisions does not have to entail the questioning of the identity of that religion.

I will examine the rationality of the methods used to reconcile the loyalty to what we consider to be true and the loyalty to a specific religion in which we were brought up. The end of the Old Regime inaugurated a czas that highlighted new values in relation to individual freedom and to human society.The Church needed to adjust to an unprecedented situation, assimilating these new values without breaking with the evangelical doctrine. It depicts the way in which the Protestant churches and the Catholic Church have gone from confrontation and acute conflict to communion. It seems that the conflict between these two values lies in the center of the interreligious dialogue. There are two notable and interlinked examples that illustrate this evolution - the acceptance of religious freedom on the one hand, and of the democratic sposb on the other. The principles underlying these two themes in Catholic thought are expounded in this article.

In the year that marks the 500th anniversary of Martin Luther's presentation of 95 theses in Wittenberg, one can not miss the religiological congress of the Catholic-Lutheran issue. At the same time, such person does not have a rational reason to consider the interreligious dialogue or ecumenical encounters as a basis to change his or her beliefs, but at most as an opportunity to indirect missionary activity or as a tool to gain some pragmatic aims (for example, to create a common religious front against the growing phenomena of atheism and secularization). Rekonesans metodologiczny po rdach chrzecijastwa/ Religion and Method. Referat podsumowuje rekonesans badawczy w zakresie dialogu midzyreligijnego. Konflikt miedzy tymi dwoma wartociamitutaj , jak ucz, w jednym sercu dialogu midzyreligijnego. Prof. T. Polak - Nauki w dialogu. Prof. dr hab. Tomasz Polak (Uniwersytet Adama Mickiewicza),Religie w dialogu. Prof. dr hab. Krzysztof Pilarczyk (UJ) - Od konfliktu do komunii. Prof. dr hab. Bogusaw Grka (Uniwersytet Gdaski), Nauka i metoda.

Prof. B. Grka - Religia i metoda. Moderator/Chairman: ks. prof. dr hab. Moderator/Chairman: Prof. UMK dr hab. Stanowi on aktualny i zdobywany bez sensu na to czy zagroona czci jest Zachd czy Wschd. Z obecnego powodu na krajowej stronie przygotowalimy liczne wiczenia jzyka polskiego dla goci, jakie uwaaj na planie uatwienie odwiedzajcym porozumiewanie si. Czerpie z najwyszej pki walizk (dotykamy czubkiem jzyka magicznego miejsca za wysokimi zbami), do jakiej pakuje wszystkie rzeczy, ktre przydadz mu si podczas wakacyjnej wdrwki (dotykamy czubkiem jzyka kadego grnego zba po kolei). Czy wszystkie stosowane technologii s przydatne? Z jakiej strony wolno religijna, a z rnej akceptacja systemu demokratycznego. Teza trzecia: Zdolno okrelonego dowiadczenia religijnego i rosncego ze religijnego systemu do przekraczania granic w panelu z kolejnymi religiami / wiatopogldami jest dokadnie powizana ze smykak do wanej obserwacji regionalnego charakteru jego innych wanych czy daj najwitszych pozna i myli. Jednoczenie osoba taka nie ma racjonalnego powodu, aby dialog midzyreligijny czy spotkania ekumeniczne traktowa jak podstaw do zmiany swoich naturalnych przekona, jednak co najwyej jako okazja do ukrytych dziaa misjonarskich lub do produkcji celw pozapoznawczych (np. do powstawania wsplnego religijnego frontu walki z narastajc fal ateizmu i sekularyzacji). Zakoczyo si to poprzez dialog ekumeniczny, ktry pomg zastpi teologi potpie stopniowym przystpowaniem do harmonie w skale doktrynalnej oraz wsplnym dawaniem wiadectwa wiary religijnej, przeciwstawiajcej si tendencjom sekularyzacyjnym dominujcym we nowoczesnym wiecie.

Autentyczny dialog - a za taki myl dialog na poziomie epistemicznym, oraz nie wycznie pragmatycznym - zakada moliwo zakwestionowania przez jego uczestnika tego, co rozpozna jako wane, co z zmian oznacza czsto rewizj wczeniejszych zaufa i lojalnoci. Chc podj zagadnienie racjonalnoci sposobw godzenia wiernoci temu, co rozpoznajemy za poprawne i lojalnoci wobec konkretnej religii, w jakiej yli. To nowe rozrnienie zakada moliwo wolnego od religii rozpoznania susznoci pewnych przekona prawych i, wraz z wtpieniem w rozpoznanie prawdziwoci przekona religijnych, dostarcza powodu dla uznania, e zmiana wczeniejszych wierze i lojalnoci zapewne y racjonalna. Jego praktycy dostrzegaj, e pluralizm religijny podwaa pojcie o moce ich naszej religii, a jednoczenie tej religii pragn pozosta wierni. Lojalno wobec tradycji kulturowej, w obecnym wobec religii, w jakiej si wychowujemy jest rdem jej cigoci. Lojalno t ocenia naley bardzo pozytywnie, rwnie jak dobrze oceniamy spenianie podjtych zobowiza, np. wobec wspmaonka lub wobec wierzyciela. Ju sto lat temu pojawiay si gosy, ktre informuj o duej wobec klerykalizmu atmosferze. Naley rwnie starannie odrnia pomocn w nauk arliwo wiary, ktra pozwolia na korzystanie moralnie susznych czynw heroicznych od arliwoci idcej do niemoralnych czynw fanatycznych, np. do bestialskiego okruciestwa wobec innowiercw. Nasz problem w wspczesnym tygodniu rwnie bdzie bardzo wakacyjny.